Abstinentie: Definities, soorten en hulp

Abstinentie betekent dat je bepaalde middelen of bepaald gedrag mijdt, bijvoorbeeld omdat je niet terug wilt vallen in een verslaving. Er zijn verschillende redenen waarom je aan vrijwillige onthouding kunt doen. De meeste mensen kiezen voor abstinentie vanwege hun gezondheid (zoals een ziekte of verslaving) of om hun overtuigingen (zoals religie of een bepaalde filosofie). Op deze pagina leggen we de verschillende soorten abstinentie uit en bespreken we waarom onthouding een cruciale stap is wanneer je verslaafd bent.

Wat is abstinentie?

Abstinentie is het bewust afzien van bepaald gedrag of middelen. Deze vrijwillige onthouding gaat meestal om verslavende middelen of gedrag dat als schadelijk wordt gezien, zoals drugs, alcohol en activiteiten als gokken. Iemand kan om verschillende redenen besluiten tot abstinentie. Zo kun je bewust afzien van medicijnen of drugs omdat je eerder last had van een verslaving. Andere mensen willen om religieuze redenen geen verslavende genotmiddelen gebruiken.

Wat zijn de verschillende soorten van abstinentie?

De verschillende soorten van abstinentie zijn vooral verdeeld over het gebruik van stoffen en het uitvoeren van bepaald gedrag. Ook kunnen er verschillen in de duur van onthouding zijn. Zo besluiten sommige mensen om een korte periode geen seks te hebben of alcohol te mijden, maar zijn ze niet van plan om zich permanent te houden aan deze vrijwillige onthouding.

Enkele verschillende soorten van abstinentie zijn:

  • Abstinentie van middelen: De meest veel voorkomende vorm van onthouding waarbij je het gebruik van bijvoorbeeld drugs, alcohol of medicijnen vermijdt. Lees hier meer over abstinent van alcohol.
  • Abstinentie van ‘schadelijk’ gedrag: Vrijwillige onthouding van activiteiten die als schadelijk worden beschouwd door sommigen, zoals gokken, overmatig internetten en gamen.
  • Abstinentie van seks: Onthouding van seks gebeurt vaak om religieuze redenen, maar sommige mensen besluiten zich te onthouden van seks vanwege een seksverslaving.
  • Abstinentie van voedsel: Vrijwillige onthouding van het eten van bepaald voedsel zoals varkensvlees, dierlijke producten, of eten dat bijdraagt aan een eetverslaving of eetstoornis.

Wat zijn abstinentieverschijnselen?

Abstinentieverschijnselen zijn symptomen die kunnen optreden wanneer je begint met de onthouding van bepaald gedrag, drugs of medicijnen. Ze staan ook wel bekend als ontwenningsverschijnselen of onthoudingsverschijnselen. Deze symptomen komen met andere woorden voor wanneer er sprake is van een lichamelijke of geestelijke verslaving. Je lichaam of hersenen moeten zich dan plotseling aanpassen wanneer je deze stoffen niet meer inneemt of bepaald gedrag niet meer uitvoert. Sommige abstinentieverschijnselen zijn levensgevaarlijk. Je loopt vaak een groter risico wanneer je eerst in grote hoeveelheden drugs of medicijnen gebruikte.

Voorbeelden van abstinentieverschijnselen zijn:

  • Hoofdpijn
  • Misselijkheid en braken
  • Trillen en zweten
  • Slaapproblemen
  • Angst en onrust
  • Prikkelbaarheid
  • Concentratieproblemen
  • Hartproblemen
  • Heftige psychische klachten zoals psychose en depressie

Hulp bij abstinentie

Abstinentie is voor veel mensen moeilijk om vol te houden. Het verminderen of volledig stoppen met de inname van sommige middelen of bepaald gedrag kan namelijk erg lastig zijn, zeker wanneer je ergens verslaafd aan bent. Wanneer je wilt beginnen met onthouding van drugs of medicijnen kun je medische begeleiding overwegen. Je volgt dan een detox-traject om succesvol de ontwenning te doorstaan. Hierna kun je dan in therapie gaan om langdurige abstinentie vol te houden en een terugval te voorkomen in het gedrag of gebruik van middelen.

Zoek je hulp bij onthouding van verslavende middelen of verslavend gedrag? Bel onze hulplijn 020 – 245 7480 en krijg persoonlijk advies van onze medewerkers over de beste opties in jouw situatie.

Advies nodig?
Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 07:00 – 22:00

Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 07:00 – 22:00