Lachgas : Wat doet het met je?

De effecten van lachgas

Wat doet lachgas met je? Het heeft een remmende werking op het centrale zenuwstelsel. Voor een deel wordt het middel uitgeademd en het deel dat achterblijft in het lichaam, wordt uitgescheiden door de nieren.

Het inademen of inhaleren van lachgas zorgt voor een korte, sterke en euforische roes. Het effect treedt vrijwel meteen op. Het lijkt een beetje op dronkenschap, waarbij je het gevoel krijgt bijna je bewustzijn te verliezen. Je wordt licht in je hoofd, ervaart minder pijn en je spieren ontspannen. Ook beelden en geluiden kunnen anders binnenkomen; je kunt dingen zien of horen die niet in de werkelijkheid aanwezig zijn (hallucinaties). Het gaat gepaard met lach- of giechelbuien. Ook kunnen er coördinatiestoornissen ontstaan en gaten in het kortetermijngeheugen.

Hoe lang werkt lachgas?

De euforische effecten duren 1- 5 minuten lang. Echter kunnen er nog lang na gebruik effecten gevoeld worden. Na 5 minuten kan iemand bijvoorbeeld nog niet veilig deelnemen aan het verkeer en is voorzichtigheid geboden.

De effecten zijn natuurlijk afhankelijk van de dosering. Hoe groter de dosis, hoe sterker de effecten. Bij kleine hoeveelheden zul je dus minder merken.

De bijwerkingen van lachgas

Als je lachgas gaat gebruiken, kun je last krijgen van de volgende bijwerkingen:

• Stemmingswisselingen
• Lachen
• Duizelig worden
• Je kunt hoofdpijn krijgen
• Je misselijk voelen
• Bewustzijnsverlies
• Gevoelloosheid in de ledematen
• Verwardheid
• Een doof gevoel of tintelingen in de handen en voeten in de dagen na het gebruik

Risico’s van lachgas

De risico’s van lachgas zijn gedeeltelijk afhankelijk van de dosering. Bij matig gebruik (zeg niet meer dan eens per maand maximaal 10 ballonnen op een avond) zijn de risico’s beperkt. Maar bij overmatig gebruik (50 ballonnen of meer op een avond of meerdere dagen achter elkaar) zijn de risico’s een stuk hoger. Word lachgas gecombineerd met veel alcohol, illegale drugs of medicijnen, dan kan dat erg gevaarlijk worden. Omdat alcohol een verdovend effect heeft, kan dat ertoe leiden dat men sneller ademhalingsproblemen krijgt.

Verder wordt gebruik tijdens de zwangerschap sterk afgeraden. Naast de mogelijke risico’s van het gas zelf, is zuurstofgebrek natuurlijk schadelijk voor de ontwikkeling van de foetus.

Het lichaam van een jonger persoon in vergelijking met dat van een volwassene is over het algemeen veel kwetsbaarder. Daarnaast zijn jongeren gevoeliger voor de kortetermijnrisico’s dan voor de langetermijnrisico’s.

Kortetermijnrisico’s

Het bevriezen van de longen en wonden op de ledematen

Lachgas mag nooit rechtstreeks vanuit een gasfles of slagroomspuit worden geïnhaleerd. Als het lachgas direct op de mond wordt gezet, kunnen de lippen, stembanden, neus en zelfs de longen bevriezen. Dit kan ontzettend gevaarlijk zijn. Ook kunnen er vrieswonden op de handen of benen komen bij het vasthouden of klemmen van de lachgastank. De wonden kunnen levenslange littekens achterlaten. 

Zuurstoftekort in de hersenen

Het inhaleren van lachgas kan leiden tot een zuurstoftekort in de hersenen. Als je vaak in- en uitademt in een ballon, twee patronen in een ballon doet of als je meerdere ballonnen achter elkaar neemt, is de kans groter op een zuurstoftekort.

Concentratiestoornissen kunnen optreden, er kan duizeligheid ontstaan en je kunt evenwichtsproblemen (evenwicht verliezen of verminderde balans) of coördinatiestoornissen ontwikkelen. Daarnaast kun je een verdoofd gevoel in de ledematen ervaren of een dof gevoel of koud gevoel in handen en voeten. Je kunt last krijgen van een verminderde conditie en flauwvallen. Deze symptomen kunnen tot ongevallen leiden.

Deelname aan het verkeer

Heb je lachgas gebruikt, dan is het enorm gevaarlijk om aan het verkeer deel te nemen. Onoplettendheid kan soms nog uren duren.

Langetermijnrisico’s

Neurologische schade of stoornissen door gebrek aan vitamine B12

Bij overmatig en langdurig gebruik van lachgas, kunnen er neurologische stoornissen ontstaan. Dit is te wijten aan het feit dat lachgas de opname van vitamine B12 belemmert. Symptomen van een tekort aan vitamine B12 zijn tintelingen in tenen en vingers, een duizelig gevoel, een verdoofde sensatie in de ledematen en pijnscheuten in vingers en voeten. Bij veel gebruik of gebruik van lange duur neemt het risico op aanhoudende gevoelloosheid en tintelingen in de handen en voeten toe.

Een gebrek aan vitamine B12 kan zelfs leiden tot zenuwschade en uitval- of verlammingsverschijnselen. Gelukkig is dit te behandelen met vitaminesupplementen en fysiotherapie. Maar er zijn verder geen concrete aanwijzingen dat het innemen van extra vitamine B12 tijdens gebruik het risico op een tekort verkleint.

Jonge en onervaren gebruikers en mensen met een laag vitamine B12 gehalte – bijvoorbeeld veganisten en in mindere mate vegetariërs – zijn extra kwetsbaar voor de kwalijke effecten.

Ook vrouwen in de vruchtbare leeftijd zijn extra kwetsbaar en mensen met hart- en vaat aandoeningen.

Andere risico’s

Verder kunnen er bij langdurig gebruik en grote hoeveelheden ook dwarslaesies optreden, onvruchtbaarheid en impotentie.

Nog onduidelijk

Er kunnen kleine hoeveelheden van andere stoffen in lachgaspatronen zitten, en hele kleine stukjes metaal van de patroon zelf kunnen meekomen in een ballon. Bij het gebruik van meerdere ballonnen kun je een grotere hoeveelheid metalen deeltjes binnen krijgen. Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen hiervan zijn voor de gezondheid.

Er is ook nog weinig bekend over het effect van lachgas op het jonge (puber)brein. Omdat het brein nog in ontwikkeling is, is voorzichtigheid geboden.

Is lachgas verslavend?

Doordat lachgas officieel geen drug is, is het over het algemeen ook niet verslavend. Maar het heeft wel degelijk gevolgen voor de gezondheid.

Toch is een verslaving niet uitgesloten en merken sommige gebruikers dat ze er moeilijk mee kunnen stoppen. Ook komt craving voor, waarbij gebruikers een sterke drang voelen om steeds grotere hoeveelheden te gebruiken; er treedt gewenning op. Hoe vaker iemand lachgas gebruikt, hoe meer kans op craving en gewenning. Lachgas kan dus wel geestelijk verslavend zijn. Maar het risico op het ontwikkelen van een verslaving is, vergeleken met andere drugs, wel klein.

De wet

De verkoop, handel, het bezit en het gebruik van lachgas is niet strafbaar. Het valt nu nog onder de Warenwet, wat inhoudt dat de verkoper van het gas aan de verplichtingen van deze wet dient te voldoen. Vroeger was verkoop voor ‘oneigenlijk’ gebruik van lachgas verboden via de Geneesmiddelenwet. Sinds 5 maart 2021 is de verkoop van lachgaspatronen aan minderjarigen verboden.

Meerdere gemeenten- en stadsbesturen legden restricties op voor het gebruik van lachgas via het systeem van GAS (gemeentelijke Administratieve Sancties) boetes.

Verkeer en lachgas

Lachgas gebruiken in het verkeer kan levensgevaarlijk zijn. Lachgas kan de waarneming verstoren en ook het coördinatievermogen beperken. Onder invloed van lachgas kun je dus niet veilig rijden.

De politie kan ingrijpen omdat je niet over de vereiste vaardigheden beschikt om alle nodige rijbewegingen uit te kunnen voeren. Ook kan de politie via een checklist beoordelen dat je in ‘staat van dronkenschap verkeert’. Je kunt een geldboete krijgen en het verval van je rijbewijs voor ten minste een maand.

De roes mag dan slechts een paar minuten duren, toch kan het lachgas ook daarna voor onoplettendheid zorgen. Het is dus af te raden om deel te nemen aan het verkeer in de uren na het gebruik.

Prijs van lachgas

Ballonnen met daarin lachgas worden in een club of op feesten verkocht voor 2- 3 euro per stuk. Lachgaspatronen kosten tussen de 0,30 en 0,60 euro per stuk en zijn verkrijgbaar in de winkels. Zou je ze bij een groothandel halen, dan kost een doos met 50 patronen rond de 15 euro.