Wanneer je wilt stoppen met drugsgebruik, kun je kiezen voor een drugs detox. Tijdens zo’n ontgiftingsproces kunnen er echter ontwenningsverschijnselen optreden. Medische begeleiding kan dus noodzakelijk zijn, want het abrupt stoppen met drugs is buitengewoon zwaar voor je lichaam en in sommige gevallen ronduit gevaarlijk. Maak in dit artikel kennis met de verschillende behandelmethodes.
Inhoud
Wat is detox?
Een detox is het lichaam reinigen van afval- en gifstoffen. In de verslavingszorg betekent detoxen het proces waarin je lichaam zich bevrijdt van alcohol of drugs na een langdurige lichamelijke afhankelijkheid, of bij een ernstige verslaving. Het wordt ook wel ontgiften genoemd.
Wat is een drugs detox?
Een drugs detox is een intensief behandelprogramma voor drugsverslaving, waarbij je onder begeleiding de afhankelijkheid aan drugs afbouwt en ontwenningsverschijnselen behandeld worden met medicatie. De lengte van de ontgiftingsperiode hangt af van het specifieke middel dat de patiënt gebruikt heeft, de combinatie van middelen en de mate van lichamelijke afhankelijkheid. Na ontgifting kan onmiddellijk worden gestart met de behandeling van de verslaving.
Welke soorten drugs detox zijn er?
Er bestaan diverse vormen van detox behandelingen, zoals een medisch begeleide detox of een detox met uitsluitend natuurlijke middelen. De behandelmethoden variëren in locatie, maar ook in duur en intensiteit. De detox behandeling die het meest geschikt is voor jouw situatie hangt af van je individuele behoeften, de ernst van je verslaving en de aanbevelingen van gespecialiseerde artsen.
De verschillende soorten drugs detox op een rijtje:
Medisch begeleide detox
Dit type behandeling vindt hoofdzakelijk plaats in een poliklinische setting, denk bijvoorbeeld aan een verslavingskliniek. De patiënt krijgt medische begeleiding, waarbij er toezicht gehouden wordt op een veilig lichamelijk ontgiftingsproces en ontwenningsverschijnselen passend worden behandeld.
In het geval van ernstige verslavingen aan bepaalde drugs, zoals opiaten, is medisch begeleide detox noodzakelijk vanwege de levensbedreigende ontwenningsverschijnselen die kunnen optreden. Er is professionele ondersteuning op emotioneel en mentaal gebied aanwezig.
Ambulante detox
Bij een ambulante behandeling kan je het lichamelijke ontgiftingsproces thuis doorlopen. Tijdens de detox kun je voor medische controle en ondersteunende zorg naar een zorginstelling gaan, maar de detoxificatie vindt voornamelijk thuis plaats. Een ambulante behandeling wordt aanbevolen wanneer de verslaving relatief mild is.
Voorwaarde is wel dat er thuis een ondersteunend netwerk aanwezig is om de patënt zowel fysiek als mentaal bij te staan. Ambulante detox heeft over het algemeen een beperkte impact op het dagelijks leven van de verslaafde. Werk, school en andere dingen kunnen gewoon doorgaan.
Door het gebrek aan medische begeleiding kun je wel eerder een terugval verwachten. Bovendien kan iemand meer last hebben van ontwenningsverschijnselen en kan er bij eventuele complicaties niet direct worden ingegrepen.
Klinische detox
Bij een detox in klinische setting wordt iemand voor een bepaalde periode opgenomen in een verslavings- kliniek of residence. Patiënten ondergaan een intensief behandelprogramma en kunnen onder persoonlijk toezicht lichamelijk ontgiften. Gespecialiseerde artsen en verpleegkundig personeel begeleiden hen 24 uur per dag.
Na de detoxificatie kan de verslavingsbehandeling in dezelfde verslavingskliniek worden voortgezet, wat bijdraagt aan de slagingskans van verdere behandeling. In een reguliere poliklinische setting echter, is de ondersteuning vooral gericht op het voorkomen van ernstige complicaties tijdens het stoppen met drugs.
Detox met medicatie
Een detox kan medicatie omvatten – vooral de eerste dagen – om iemand te helpen bij de onthoudingsverschijnselen. Bij sommige verslavingen zijn medicijnen echter nodig voor een langere periode. Bij zware opiatenverslavingen duurt het proces van ontgiften vaak maanden; verplegend personeel zal dan een mild opiaat als methadon verstrekken.
Methadon helpt om de fysieke afhankelijkheid van drugs langzaam af te bouwen. Het voordeel van deze behandeling is dat je geen ernstige ontwenningsverschijnselen zal ervaren en je het detox proces makkelijker kunt voltooien.
Natuurlijke of holistische detox
Je kunt ook kiezen voor een natuurlijke of holistische detox behandeling. De nadruk wordt hier gelegd op voeding, natuurlijke remedies, lichaamsbeweging en meditatie, om het lichaam te zuiveren. Deze behandeling vindt thuis plaats en de nieuwe, gezonde leefgewoonten helpen je bij het herstel van de verslaving en verkleinen de kans op terugval. Deze behandeling is echter niet voor elke verslaving geschikt.
Hoe werkt drugs detox?
Het detoxen is een fase die aangepast moet worden op basis van de behoeften van de patiënt. Het is van groot belang dat er een veilige en gecontroleerde omgeving wordt aangeboden waarin het lichaam kan genezen van de schadelijke effecten van drugs en waar de basis wordt gelegd voor het succesvol stoppen met verslavende middelen.
Voorafgaand aan de detoxificatie wordt het drugsgebruik, de gezondheidsgeschiedenis en de ernst van de verslaving van iemand geanalyseerd. Vervolgens wordt er een persoonlijk behandelplan opgesteld. Er kan gekozen worden voor een detox onder medisch toezicht; een opname in een ziekenhuis of een verslavingskliniek, maar soms kan de detox ook vanuit thuis.
Medisch personeel kan passende ondersteuning en medicatie (als benzodiazepines) aanbieden om eventuele afkickverschijnselen tijdens de detoxificatie zoals slapeloosheid, trillen, hoofdpijn, hartkloppingen, spierpijn of misselijkheid te verminderen. Tegelijkertijd is het nodig om te werken aan het mentale en emotionele aspect van herstel.
Psychotherapie kan ondersteuning bieden, denk aan groepstherapie of cognitieve gedragstherapie om inzicht te krijgen in de onderliggende oorzaken van je verslaving. Na een succesvolle detox wordt de patiënt aangemoedigd om door te gaan met verdere behandelingsvormen om terugval te voorkomen.
Wat zijn de bijwerkingen van een drugs detox?
Het behandelen van een drugsverslaving begint met het afbouwen van de verslavende middelen en het ontgiften van het lichaam. Plotseling stoppen is af te raden, want dat kan namelijk erg gevaarlijk zijn. Als je in combinatie met drugs ook alcohol of andere medicijnen gebruikt, dan kunnen de onthoudingsverschijnselen van een detoxificatie bovendien nog heftiger zijn.
De bijwerkingen van een drug detox kunnen zijn:
- Epileptische aanvallen
- Prikkelbaarheid
- Trillen
- Depressie en stemmingswisselingen
- Spierpijn
- Rillen
- Hoofdpijn
- Hartkloppingen
- Slecht slapen of slapeloosheid
- Angst- en paniekaanvallen
- Verwardheid
- Verminderd concentratievermogen
Wat is het belang van medische begeleiding tijdens het ontgiften?
Het detoxen van alcohol, medicijnen of drugs, duurt meestal 1 tot 2 weken, maar kan bij het gebruik van sommige zware verdovende middelen soms maanden duren. Je lichaam moet op zoek naar een nieuwe balans en je kunt jezelf tijdens de ontwenning erg naar voelen en last hebben van ontwenningsverschijnselen.
Medische begeleiding of opname in een kliniek tijdens een detox kan ervoor zorgen dat heftige ontwenningsverschijnselen en ernstige complicaties uitblijven tijdens de detoxificatie. De kans op terugval wordt ook kleiner.
Wat te doen na een drugs detox?
Na het detoxen denken sommige patiënten klaar te zijn, maar nu is de tijd voor een vervolgbehandeling aangebroken. Het is daarom zinvol om een detox behandeling te overwegen, die opgevolgd wordt door andere behandelmogelijkheden en langdurig ondersteunende programma’s. Na de detoxificatie voel je jezelf beter doordat de lichamelijke afhankelijkheid aan een verslavend middel is afgebouwd.
Lichamelijk afkicken is alleen geen volledige behandeling en je zult nog lange tijd psychische nazorg nodig hebben om de kans op terugval te verkleinen. Helaas blijken veel patiënten deze vervolgstap echter niet te zetten. Artsen en verpleegkundig personeel proberen dan ook zoveel mogelijk tegemoet te komen aan persoonlijke behoeften en draagvlak te creëren bij patiënten voor vervolgbehandeling.
Veelgestelde vragen over drugs detox
Hoelang duurt een drugs detox?
Afkicken van verslavende middelen duurt meestal 1 à 2 weken, maar bij opiaten kan detoxificatie langer duren. Soms kan het een aantal maanden in beslag nemen.
Wat gebeurt er als je ineens stopt met drugs?
Wanneer je ineens stopt met alcohol, medicijnen of drugs, zul je meestal tot twee weken last hebben van ontwenningsverschijnselen. Deze kunnen gevaarlijk zijn en daarom is stoppen met verslavende middelen alleen aan te raden onder medische begeleiding.