Stoppen met alcohol drinken, hoe doe je dat?

Als je verslaafd bent aan alcohol lijkt definitief stoppen een onmogelijke opgave. Alcoholverslaving beïnvloedt alle facetten van je leven. Als je eenmaal zo ver bent dat je je alcoholisme erkent als de oorzaak van vrijwel al je problemen, dan wil je stoppen met drinken. Hoe pak je dat aan? Ondanks dat de gevolgen van een alcoholverslaving vaak ernstig zijn, blijft het moeilijk om het tij zelfstandig te keren. Dit is niet vreemd. Het is ook geen teken van zwakte als het je niet lukt. Het is een bewijs dat je professionele hulp nodig hebt om te stoppen met drinken.

Mensen die verslaafd zijn aan alcohol zien hun leven afbrokkelen. Relaties gaan kapot. Je kunt problemen op je werk krijgen en je baan kwijtraken.

Ook kunnen er geldzorgen zijn ontstaan, omdat je het drinken niet kunt bekostigen en schulden gemaakt hebt. Overmatig alcoholgebruik sloopt je lichaam. Vroeg of laat krijg je gezondheidsproblemen. Op den duur staat een drinker op de ruïne van zijn leven, de pijn te stillen met nog meer alcohol.

Lees ook: Wat is comazuipen?

Inhoud van deze pagina:

Drink je uit de fles of drinkt de fles uit jou?

Jaren geleden stond ergens op een muur in een stad de tekst ‘elke keer als mijn vader een slok uit de fles nam, nam de fles een slok uit mijn vader.’ Dit illustreert hoe destructief alcohol is en hoe het mensenlevens vernielt. Dakloosheid is bijvoorbeeld vaak een gevolg van alcoholverslaving.

Stoppen met drinken is de oplossing om weer grip te krijgen op je situatie en om je leven weer op te bouwen. Vrijwel elke alcoholverslaafde heeft pogingen ondernomen om op eigen kracht te stoppen, maar afkicken van alcohol gaat gepaard met een scala afkickverschijnselen. Daarom is een terugval meestal onvermijdelijk.

Gerelateerd: Wanneer ben je alcoholist?

Op welke manieren kun je stoppen met drinken?

Stoppen met drinken onder begeleiding

Met de juiste hulp zijn deze onthoudingsverschijnselen gelukkig wel onder controle te krijgen. Op den duur zul je zonder alcohol zelfs een goed en leuk leven leiden. Als je gestopt bent heb je geen alcohol meer nodig om afkickverschijnselen weg te drinken.

Met de juiste hulp kun je stoppen met drinken en een leven zonder alcohol zal een goed leven zijn.

Cold turkey afkicken alcohol

Bij het cold turkey afkicken van alcohol, stop je van het ene op het andere moment met drinken. Dit kan als voordeel hebben dat je door een relatief korte afkickpijn gaat en de verslaving niet verder wordt gevoed. Het nadeel van cold turkey afkicken is dat de ontwenningsverschijnselen vaak nog heftiger zijn.

Plotseling stoppen met het drinken van alcohol, terwijl je jarenlang veel te veel gedronken hebt, is niet zonder risico’s. Je kunt zelfs epileptische aanvallen krijgen of andere ernstige problemen.

Zware drinkers hebben absoluut begeleiding nodig om op de meest efficiënte manier te stoppen en direct begeleiding bij de hand te hebben.

Stoppen met drinken zonder hulp

Korte tijd stoppen is voor de meeste probleemdrinkers haalbaar. Probleemdrinkers beseffen dat alcohol een steeds grotere plaats in hun leven inneemt. Om zichzelf te bewijzen dat ze de baas zijn over hun verslaving, stoppen ze enige tijd met drinken. Bijvoorbeeld een week of een maand. Vastbesloten worden de dagen geteld en je sust jezelf met de gedachte dat je al een paar dagen niets gedronken hebt. Je denkt dat het dus wel meevalt met je verslaving. In het weekeinde sta je jezelf misschien weer toe om iets te drinken maar prompt drink je veel meer dan je je voornam.

Het feit alleen al dat je jezelf bewijzen wilt dat je een tijdje kunt stoppen met drinken, geeft al aan dat er een probleem is. Vergelijk het maar eens met een heroïneverslaafde die zich voorneemt om een week niet te gebruiken om te kijken of hij/zij dat volhoudt. Als er geen sprake zou zijn van verslaving hoef je jezelf ook niet te bewijzen dat je enige tijd stoppen kunt.

Blijvend stoppen met drinken

Verslavingsgedrag is enerzijds voorspelbaar maar het is ook vrij complex omdat je gedachten niet consistent zijn. Een verslaafde wil zijn geliefde middel  meestal niet geheel opgeven. Dat is een kenmerk van een verslaving. Daarom zoek je naar manieren om minder te gebruiken maar tegelijkertijd ook naar excuses om te kunnen blijven gebruiken.

Elke verslaafde komt op een punt dat hij/zij erkennen moet dat je niet zowel op een koord boven een ravijn kunt blijven balanceren en tegelijkertijd jezelf in een afgrond kunt blijven storten. Er is maar een weg die je bevrijden zal van je alcoholverslaving: blijvend stoppen met drinken. Het is vallen of vooruitgaan.

Terugvallen in drinkgedrag

Als je zonder hulp stopt met drinken is het ‘succes’ meestal tijdelijk. Na een periode ga je weer drinken omdat je jezelf wijsmaakt dat je het aankunt. Zodra je weer een glas drinkt verval je terug in de verslaving. Daarom is tijdelijk stoppen niet te vergelijken met definitief afkicken. Als je als alcohollist eenmaal van alcohol af bent, kun je je leven pas weer opbouwen. Het leven zonder alcohol wordt weer aangenaam. Je trekt er veel voordeel uit, fysiek en mentaal, maar ook sociaal.

Bij afkicken van alcohol horen afkickverschijnselen. Deze onthoudingsverschijnselen nemen af naarmate je langer van de drank af bent. De ontwenningsverschijnselen van alcohol zijn bij stoppen heftig en trekken je in veel gevallen terug in het bodemloze gat van je verslaving.

Lees ook: Wat is alcohol detox?

Alcohol afkickverschijnselen

Een alcoholverslaving is een ernstige verslaving die je zonder de juiste hulp meestal niet zelf onder controle kunt krijgen. De ontwenningsverschijnselen bij stoppen met alcohol drinken zijn zwaar en verraderlijk. De onthoudingsverschijnselen zijn deels lichamelijk, maar als je door de eerste afkickperiode heen bent, vooral geestelijk.

De meest bekende ontwenningsverschijnselen van alcohol zijn: beven, zweten, onrust en zenuwachtigheid, angst, ‘malaise’ gevoel, slapeloosheid, misselijkheid en braken.

Lichamelijke afkickverschijnselen bij alcohol

Als je stopt met drinken geeft je lichaam aan dat het middel ernstig gemist wordt. Je voelt je ellendig. Geestelijk is het zwaar en langdurig, lichamelijk is het vooral lastig maar dat is van korte duur. Ontwenningsverschijnselen die de eerste week kunnen voorkomen zijn bijvoorbeeld:

  • Beven (tremor) van handen
  • Zweten
  • Onrustig
  • Misselijkheid
  • Slapeloosheid
  • Vermoeidheid
  • Kramp in je spieren
  • Hoge bloeddruk

Geestelijke onthoudingsverschijnselen

  • Angst
  • Depressieve gevoelens
  • Nergens meer zin in hebben
  • Lusteloosheid


Onthoudingsverschijnselen zijn zwaar maar nemen na verloop van tijd af. De eerste periode is het moeilijker. Momenten dat je neigt naar terugvallen komt in aanvallen. Het ene moment voelt het allemaal heel hanteerbaar, even later kun je een leven zonder alcohol onverdraaglijk vinden. Tijdens de aanvallen van ‘graving’ (extreem verlangen naar alcohol) lijkt het onmogelijk om een leven zonder alcohol vol te houden. Deze gedachten zijn een kenmerk van je verslaving en gaan na verloop van tijd over.

Naarmate je langer gestopt bent neemt het extreme verlangen naar alcohol sowieso af. Je hebt tijd nodig om met meer gemak van de drank te blijven. Bij alcohol stoppen spreekt men ook wel van droog staan. Hoe langer je niet drinkt, hoe beter de onthoudingsverschijnselen te hanteren zijn. Je leven draait na een tijdje namelijk niet meer alleen om alcohol.

Afkickverschijnselen alcohol na een maand

De meest voorkomende ontwenningsverschijnselen van alcohol na een maand zijn: zweten, beven, onrust en zenuwachtigheid, slapeloosheid, ‘malaise’ gevoel, ansgt, misselijkheid en braken.

De eerste week heb je zowel fysieke als psychische onthoudingsverschijnselen. De heftigste fysieke afkickverschijnselen nemen vrij snel af. Na een week zijn de meeste lichamelijke klachten voorbij. Je kunt nog wel geruime tijd last houden van slapeloosheid of onrustig slapen. Ook je gespannen en/of opgefokt voelen houdt meestal langer aan.

Psychische klachten duren veel langer dan lichamelijke klachten.Als je gestopt bent met drinken kun je langere tijd last houden van neerslachtigheid en angsten. Ook kun je vaker last hebben van lusteloosheid. De aanvallen dat je heel sterk naar alcohol verlangt nemen af, maar als je weer eens zo’n aanval hebt, is het verlangen nog steeds zeer groot.

Ontwenningsverschijnselen van alcohol op lange termijn

Eens verslaafd, altijd verslaafd. In zekere zin is dit waar. Alcohol zal altijd een bepaalde aantrekkingskracht houden, maar de voordelen van stoppen met alcohol zijn zo groot dat menigeen de verleiding steeds gemakkelijker kan weerstaan. Na een maand merk je ook dat je je al veel fitter voelt.

Geestelijk kun je nog vaak verlangen naar alcohol. Toch kun je het al beter hanteren. In je omgeving kan de druk soms groot zijn. Mensen vragen zich af waarom je niet meer drinkt. Vaak is het beter om eerlijk te vertellen dat je een alcoholprobleem hebt gehad en dat je niet meer terug wilt vallen. Als je dat niet met iedereen wilt delen, kun je ook volstaan met uitleggen dat je alcohol ongezond vindt en daar niet (meer) voor kiest.

Alcohol en gewicht verliezen

Als je geen alcohol meer drinkt, is de kans groot dat je gewicht verliest. Alcohol bevat veel calorieën. Ook vertraagt overmatig gebruik van alcohol de vetverbranding. Daarom zie je bij mensen die stoppen met drinken vaak gewichtsverlies optreden. Omdat je lichaam veel beter kan functioneren zonder overmatige hoeveelheden alcohol, ga je er ook frisser uitzien.

Alcohol en medicijngebruik

We krijgen veel vragen over de werking van medicijnen bij alcoholgebruik. Zo kregen we onlangs een vraag over de werking van melatonine bij het innemen van alcohol (antwoord: de werking van melatonine kan verminderd worden)

  • Medicijnen kunnen de afbraak van alcohol vertragen.  Een giftig afbraakproduct van alcohol blijft daardoor langer in het lichaam en kan bijvoorbeeld zorgen voor misselijkheid en hoofdpijn
  • Alcohol versterkt mogelijk de bijwerkingen van sommige medicijnen
  • Alcohol kan bloedvaten verwijden en duizeligheid veroorzaken als je het samen met een medicijn gebruikt dat ook de bloedvaten verwijdt

Afkickverschijnselen alcohol tegengaan

Hoe kun je afkickverschijnselen tegen gaan? Onthoudingsverschijnselen kun je nooit geheel tegengaan. Je huisarts kan bepaalde middelen verstrekken waardoor je beter slaapt of je beter kunt ontspannen. Vaak helpt het al om afleiding te zoeken. Je continu focussen op hetgeen waar je vanaf wilt, maakt het moeilijker het los te laten. Elke vorm van afleiding kan daarom helpen. Sporten, een goed gesprek voeren of een andere omgeving opzoeken, het zijn allemaal goede vormen van afleiding zoeken. Pak ook bepaalde hobby’s weer op. Vaak zie je dat drinkers hobby’s hebben losgelaten in de tijd dat hun leven alleen maar om alcohol draaide.

Ook ontspanningsoefeningen kunnen veel betekenen. Door gecoördineerde ontspanningsoefeningen kun je leren je focus geheel te verleggen. En breng jezelf niet onnodig in de verleiding. Ga niet naar de kroeg of naar feestjes. Haal geen alcohol in huis, ook niet voor vrienden. Je ontdekt dan meteen dat een avond met vrienden zonder alcohol gewoon ook heel gezellig is.

Werken aan een toekomst zonder alcohol

Als je stopt met drinken onder professionele begeleiding, kom je jezelf tegen en je komt dichterbij jezelf. Zo kun je hernieuwde kracht vinden en bewuster aan een nieuwe toekomst werken. De brokstukken van je kapotgemaakte leven zijn op den duur te helen. Een leven zonder alcoholverslaving is een leven met toekomst.

Lees meer over alcoholverslaving

Veelgestelde vragen over stoppen met alcohol

Stop je met het drinken van alcohol, dan kan de schade in je lichaam herstellen. Dit kan echter dagen tot jaren duren. Binnen een aantal dagen zijn de directe schadelijke effecten van alcohol weg, zoals toegenomen insulinespiegels in je bloed en uitdroging. Het duurt ongeveer een week voordat je je slaaptekort hebt ingehaald. En pas een jaar na het stoppen is je vetstofwisseling weer normaal en is je risico op kanker door alcohol ook niet meer verhoogd. Daarnaast zul je beter slapen, je vitaler voelen en zal ook je immuunsysteem verbeteren. Je zult afvallen, sporten gaat beter, je huid gaat stralen en je loopt minder risico op ernstige ziektes. Ook verhoogt het je vruchtbaarheid en zal je lever zich kunnen herstellen.

n sommige gevallen kan het gevaarlijk zijn om in een keer te stoppen, zonder professionele hulp. Zo kan de persoon bijvoorbeeld last krijgen van een delirium, epileptische aanvallen ervaren en enorm ziek worden. Wanneer iemand dus hevig alcohol heeft gebruikt, is het beter om onder professionele begeleiding te stoppen. Of dit inderdaad nodig is, hangt af van hoelang en hoeveel alcohol er is gedronken. Alleen in overleg met je huisarts kan er bepaald worden of je in een keer kunt stoppen of niet. De huisarts is namelijk in staat om de mogelijke risico’s in te schatten en de mogelijkheden met je te bespreken.

Vermoeidheid is een van de ontwenningsverschijnselen van het stoppen met alcohol. Dit is normaal. De lichte ontwenningsverschijnselen zijn meestal na een week weg. Vermoeidheid, echter, is de klacht die het langst aanhoudt. Hoelang de verschijnselen duren en hoe hevig ze ervaren worden, heeft onder andere te maken met hoelang en hoeveel er gedronken is, de lichamelijke conditie en gevoeligheid voor alcohol. Heb je last van zwaardere ontwenningsverschijnselen of houden de klachten lang aan, dan wordt er geadviseerd om contact op te nemen met je huisarts.

Teveel alcohol in je lichaam zal leiden tot een ophoping van vet in je lever en bloed. Na slechts een paar dagen stevig drinken kan een vetlever al ontstaan. Stop je, dan kan de lever zich na enkele weken weer herstellen. De lever is een sterk orgaan. Iedere week zonder alcohol zal ervoor zorgen dat het levervet afneemt. Het kan wel maanden duren tot je lever weer helemaal schoon is. Om je lever een handje te helpen, is het van belang om een (streng) vetarm dieet te volgen die rijk is aan vitaminen en voedingsstoffen. Een vetlever veroorzaakt nauwelijks klachten, waardoor de conditie vaak onopgemerkt blijft. Is de lever vergroot, dan kan dat leiden tot pijn rechtsboven in de buik.

Wellicht heb je de neiging om de alcohol te vervangen door snoep en/of andere slechte snacks. Dan is het logisch dat je niet afvalt. Daarnaast kan het zo zijn dat je alsnog te veel eet, waardoor je dus geen gewicht zult verliezen.

Ambra Marcucci
Ambra Marcucci
Ambra is de Digital en Social Content Specialist voor Afkickkliniek info met een PhD in Psychologie. Ze heeft een grote passie voor schrijven, vooral over onderwerpen die het publiek voorlichten en aanzetten tot actie voor een gezond leven. Ze hoopt dat haar woorden mensen die hulp nodig hebben inspireren om die eerste stap te zetten in het vinden van de beste behandeling voor hun verslaving, zodat ze het leven kunnen leiden dat ze verdienen.

Advies nodig?
Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 09:00 – 21:00 Weekend 12:00 – 17:00

Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 09:00 – 21:00
Weekend 12:00 – 17:00