Bij een gedragsverslaving zien we een geestelijke afhankelijkheid van een bepaald gedrag. Het is buitengewoon moeilijk om los te komen van deze gedragsverslaving, want je voelt een dwangmatige behoefte om het gedrag te herhalen.
Het kan gaan om verslavend gedrag bij gokken, gamen, eten, of om een andere verslaving waarbij geen alcohol of andere middelen gebruikt worden. Het is echter wel van grote invloed op je dagelijkse leven en zorgt ervoor dat je in een negatieve spiraal terecht komt.
Leer alles over dit type verslavingen en hoe deze behandeld kunnen worden.
Inhoud
Wat is een gedragsverslaving?
Een gedragsverslaving is gedrag dat ontstaat door een dwangmatige hechting aan een specifieke gewoonte of handeling die herhaaldelijk wordt uitgevoerd. Net als bij een drugsverslaving ontstaat er een intense drang tot herhaling, zelfs wanneer iemand zich hiervan bewust is. Bij gedragsverslavingen is er alleen geen sprake van lichamelijke afhankelijkheid, maar het stoppen met dwangmatig gedrag kan wel onplezierige emoties en fysieke sensaties veroorzaken.
Hoe ontstaat een gedragsverslaving?
Gedragsverslavingen ontstaan omdat iemand een bepaalde bezigheid, zoals gamen of internetten, heel fijn vindt om te doen. Wanneer de situatie van de persoon in kwestie verandert en hij zich daardoor steeds meer gaat bezighouden met zijn ‘hobby’, of wanneer het een gewoonte wordt, kan hij vatbaar worden voor verslaving.
De hersenen gaan zich steeds meer aanpassen en deze persoon is steeds meer gefocust op het herhaaldelijk uitvoeren van de bezigheid. Wanneer hij niet mindert of stopt, loert gedragsverslaving om de hoek, met alle ernstige gevolgen van dien. Er zullen bovendien ontwenningsverschijnselen ontstaan wanneer hij stopt met het dwangmatige gedrag. Mensen met een lage intelligentie vormen een risicogroep voor het ontwikkelen van verslavingsproblematiek.
Wat zijn kenmerken van een gedragsverslaving?
Een gedragsverslaving leidt tot veel problemen. Het functioneren thuis en op het werk wordt negatief beïnvloed, want je laat steeds meer taken liggen. Ook sociale contacten worden minder belangrijk, het heeft een negatief effect op je gezondheid en je relatie, het kan leiden tot financiële problemen en je kunt de controle over je leven compleet kwijtraken.
Kenmerken van een gedragsverslaving zijn:
- Problemen ontvluchten
- Ontkenning van de gedragsverslaving
- Sociaal isolement
- Schuldgevoelens
- Slapeloosheid
- Liegen over verslaving
- Verwaarlozing van verantwoordelijkheden en sociale leven
- Rusteloosheid
- Patroon is moeilijk te doorbreken
- Prikkelbaarheid
Welke soorten gedragsverslavingen zijn er?
De meeste mensen denken dat een verslaving altijd met drugs, medicijnen of alcohol te maken heeft, maar dat is zeker niet zo. Een gedragsverslaving maakt je niet lichamelijk afhankelijk, maar zorgt net als verslavingen aan verdovende middelen ook voor ernstige problemen.
Bij drugs of alcoholgebruik zullen de hersenen direct gestimuleerd worden, maar bij een gedragsverslaving gebeurt dit indirect.
Bij een gedragsverslaving wordt het euforische gevoel veroorzaakt door twee dingen: de bepaalde handeling die uitgevoerd wordt en de opwinding die daarbij ontstaat.
Dit zijn de diverse type gedragsverslavingen:
- Gokverslaving
- Internetverslaving
- Social media verslaving (Facebook verslaving)
- Gameverslaving
- Seksverslaving
- Eetverslaving
- Werkverslaving
- Koopverslaving
Wat zijn de gevolgen van een gedragsverslaving?
Mensen die lijden aan een gedragsverslaving hebben veelal een verstoord denkpatroon. Ze gaan soms gebukt onder emotionele problemen en hebben een obsessie om het onwenselijke gedrag te blijven uitvoeren, ondanks alle negatieve gevolgen.
Er komen gaandeweg steeds meer problemen bij, en vaak ontwikkelen ze daarbij ook een verslaving voor drugs of alcohol.
De gevolgen van een gedragsverslaving zijn:
- Verlies van controle over je leven
- Vastzitten in een vicieuze cirkel
- Toenemende mate van herhaling
- Effect op de chemische structuur van de hersenen
- Gedachten zijn constant bij de verslaving
- Verslaafd raken aan verdovende middelen
- Verlies van contact met de samenleving
Wat zijn de behandelmethoden bij een gedragsverslaving?
Het is van groot belang om gedragsverslaving vroegtijdig te herkennen en professionele hulp in te schakelen. Het verslavingspatroon is namelijk vergelijkbaar met een middelen verslaving; het beïnvloedt het dagelijks leven meer en meer en zal tot steeds grotere problemen leiden.
Wanneer jij je zorgen maakt over een naaste, iemand uit je sociale netwerk, of zelf last hebt van een gedragsverslaving, kom dan in actie.
Aan de hand van het type gedragsverslaving wordt een behandeling bepaald. Er zal worden gewerkt aan het behandelen van de verslaving en aan het veranderen van de patronen die deze klachten in stand houden.
Er wordt gekeken naar onderliggende problematiek en oorzaken. Ook vrienden, familie en je sociale leven spelen een belangrijke rol in de behandeling. Je zult je psychische toestand weten te versterken en uiteindelijk een gezonde balans vinden.