Vapen is de afgelopen jaren in populariteit toegenomen, mede door de stijgende prijzen van tabaksproducten en doeltreffende marketingcampagnes. Er wordt bovendien geloofd dat het minder ongezond is dan roken, maar niets is minder waar. Vape-vloeistof bevat nicotine, net als een gewone sigaret. Wanneer je besluit te stoppen met roken of vapen, kun je tijdelijk last krijgt van ontwenningsverschijnselen: dit kan stoppen uitdagend maken. Het stoppen met roken of vapen kan ook bemoeilijkt worden door de gewoonte die is ontstaan. Laat je echter niet ontmoedigen; het is nooit te laat om actie te ondernemen.
Inhoud
Wat is vapen?
We zien veel verschillende soorten vapes. Sommige vapes kun je bijvullen of opladen, andere zijn wegwerp-vapes. Vapen doe je met een e-sigaret, en dit apparaatje verwarmt een vloeistof (e-liquid) om een damp te produceren. De gebruiker ademt de damp in die nicotine, een smaakstof en andere chemicaliën bevat
Sommigen gebruiken e-sigaretten recreatief, terwijl anderen het als hulpmiddel zien om te stoppen met roken. Bij vapen komen er geen chemische stoffen uit tabak vrij zoals bij gewone sigaretten, maar de nicotine die erin zit is zeer verslavend en wekt de drang op om te blijven vapen.
Vanaf 1 januari 2024 moet vapen voor rokers minder aantrekkelijk worden en mogen er alleen nog e-sigaretten met tabakssmaak verkocht worden.
Waarom is vapen verslavend?
Verslaafd raken aan een e-sigaret is gemakkelijk. Bij regelmatig vapen zal je een tolerantie voor nicotine ontwikkelen, waardoor steeds hogere doses nodig zijn om hetzelfde effect te bereiken. Als je mindert of stopt, mis je deze nicotine extra. Daarnaast kan verslaving ontstaan door het ontwikkelen van gewoontes rondom het vapen.
Wat zijn de gevolgen van langdurig vapen?
Is vapen slecht voor je gezondheid? Ja; bij landurig vapen kunnen er verschillende gezondheidsrisico’s en negatieve effecten aan kleven. Een vape bevat namelijk chemische stoffen die schadelijk zijn voor je luchtwegen.
De gevolgen van langdurig vapen zijn:
- Nicotineverslaving
- Hart en vaatziekten, hartkloppingen
- Verschillende vormen van kanker
- Schade aan de longen
- Invloed op de ontwikkeling van de hersenen bij jonge gebruikers
- Blootstelling aan chemicaliën
- Vermindering van het mentale welzijn
Abbey, een 18-jarige uit de V.S., zorgde met haar verhaal over vape verslaving veel onrust op TikTok. Ze deelt een video van haar verblijf in het ziekenhuis en schrijft: “Ik had nooit gedacht dat een dokter mij zou vertellen dat de kans dat ik doodga groter is dan de kans dat ik blijf leven. En dat mijn longen erger zijn dan die van een 85-jarige, vanwege het vapen van de afgelopen 2-3 jaar.”
Op deze manier wil ze bewustzijn creëren voor de gevolgen van vapen. Ook in ons land had deze video veel impact; hij werd massaal gedeeld en ook wijzen ouders hun kinderen op de video.
Het besluit om te stoppen met vapen
Het nemen van de beslissing om te stoppen met vapen is een krachtige stap in de richting van een gezonder leven. Het vergt wellicht sterke motivatie en zelfs psychologische veranderingen. Maar onthoud dat als je ermee wilt stoppen, het nooit te laat is. Een groeiend bewustzijn van de kankerverwekkende stoffen die in een vape zitten kan een sterke drijfveer zijn voor deze verandering.
Wilskracht is de sleutel om te stoppen met vapen. Bedenk voor jezelf een plan met alternatieven voor deze ongezonde gewoonte en zoek steun bij familie en vrienden. Jij hebt de kracht om deze positieve veranderingen in je leven aan te brengen.
Methoden om te stoppen met vapen
Er zijn verschillende benaderingen beschikbaar voor wie gaat stoppen met vapen. De meest geschikte methode voor jou hangt af van diverse factoren, zoals de ernst van je verslaving, de aanwezige ondersteuning in je directe omgeving en een eventuele eerdere stoppoging.
Enkele veelgebruikte methoden zijn:
Nicotinevervangers
Mensen gebruiken vervangende nicotine-oplossingen om hun afhankelijkheid van nicotine te verminderen. Deze beperken of vervangen de dagelijkse inname van nicotine en dragen bij aan het beheersen van afkickverschijnselen. Gangbare vervangers zijn nicotinekauwgom, nicotinepleisters en nicotinespray. Ook bestaan er nicotinevervangende tabletten en inhalators.
Medicijnen tegen vapen en nicotine afhankelijkheid
Medicijnen tegen verschijnselen van ontwenning – zoals Zyban en Champix – kunnen door een arts worden voorgeschreven. Deze helpen je met het beheersen van cravings.
Gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie kan helpen bij het stoppen door onderliggende problemen kenbaar te maken en gedragsveranderingen te bevorderen. Het kan helpen bij het aanleren van copingmechanismen, met als doel dat je beter om kunt gaan met triggers die je verleiden om je e-sigaret te gebruiken.
Nicotinevervangers zijn vaak de beste oplossing, want je ondervindt weinig bijwerkingen, je hebt minder rookbehoefte en minder last van onrust. Vooral in combinatie met professionele begeleiding heb je meer kans dat het stoppen met het roken van een e-sigaret lukt.
Wat zijn de afkickverschijnselen van stoppen met vapen?
Stoppen met vapen kan vervelende ontwenningsverschijnselen met zich mee brengen.
Mogelijke afkickverschijnselen van stoppen met vapen zijn:
- Angstgevoelens
- Irritatie en stemmingswisselingen
- Slapeloosheid en dus vermoeidheid
- Concentratieproblemen
- Trillen en zweten
- Cravings
- Misselijkheid
- Hoofdpijn en duizeligheid
- Gewichtstoename
- Hoesten en kortademigheid
Wat zijn uitdagingen bij het stoppen met vapen?
Je kunt een paar veelvoorkomende hindernissen tegenkomen bij het stoppen met vapen. Je gaat de nicotine de eerste dagen missen en zult ontwenningsverschijnselen ervaren. En om het stoppen vol te houden, zul je je dagelijkse gewoontes moeten veranderen en jezelf af moeten leiden.
Het is sterk aan te raden om professionele begeleiding in te schakelen als je bang bent voor intense ontwenningsverschijnselen en ondersteuning nodig hebt om terugval te voorkomen. Een gespecialiseerde afkickkliniek kan hierbij van onschatbare waarde zijn, maar in sommige gevallen kan ook een ambulante behandeling bij een psycholoog afdoende zijn.