Scopolamine werd oorspronkelijk ontwikkeld als medicijn tegen reisziekte, maar wordt soms recreatief misbruikt vanwege de hallucinerende effecten, vooral bij hoge doseringen. Het wordt ook door criminelen gebruikt, die anderen met deze stof drogeren om bijvoorbeeld beroving of seksueel geweld te vergemakkelijken. De stof wordt soms in drankjes gedaan tijdens het uitgaan.
Wat is Scopolamine precies, en wat zijn de toepassingen ervan? Lees alles over de effecten en bijwerkingen van Scopolamine, evenals waarschuwingen bij het gebruik ervan.
Inhoud
Wat is Scopolamine?
Scopolamine is een natuurlijke alkaloïde die kan worden teruggevonden in sommige planten uit de nachtschade familie. Deze stof werkt prima tegen reisziekte, maar kan bij overmatige inname ook hallucinaties en andere psychische klachten veroorzaken. Volksstammen in Noord- en Zuid-Amerika gebruikten planten als de toverhazelaar en de doornappel als onderdeel van spirituele ceremonies.
Scopolamine remt de signaaloverdracht van de neurotransmitter acetylcholine door te werken op hetzelfde systeem als Atropine, zij het met een tegenovergesteld effect. Scopolamine wordt gebruikt als medicijn om misselijkheid, braken, duizeligheid en reisziekte te behandelen.
Het heeft een anticholinerge werking, wat wil zeggen dat het de prikkeloverdracht door de neurotransmitter acetylcholine remt. Het werkingsmechanisme van Scopolamine lijkt op dat van Atropine, alleen veroorzaakt het slaap en geheugenverlies.
Er circuleren verhalen over het gebruik van Scopolaminepoeder om het in het gezicht van mensen te blazen, wat hen weerloos zou maken en hen alles zou laten doen wat iemand zegt. Deze vorm staat ook bekend als “Devil’s breath.” Tijdens de Koude Oorlog is er geëxperimenteerd met Scopolamine als waarheidsserum. Het bleek niet effectief, aangezien proefpersonen vaak te suf waren om zinvolle antwoorden te geven en mogelijk hallucinaties ervaarden.
Scopolamine wordt tegenwoordig voorgeschreven door artsen bij de behandeling van wagenziekte of zeeziekte, en tegen misselijkheid na operaties. Het kan rusteloosheid helpen te verminderen en oogartsen gebruiken het om de pupil van het oog te verwijden. Scopolamine wordt vaak via een pleister achter het oor toegediend, zodat het direct door de huid in de bloedbaan komt.
Wat zijn de toepassingen van Scopolamine?
Scopolamine wordt in de medische praktijk toegepast vanwege zijn anticholinergische eigenschappen. Dit is waarom artsen Scopolamine voorschrijven:
- Preventie van braken of misselijkheid via een pleister
- Als preoperatieve medicatie om de luchtwegen tijdens een operatie schoon te houden. Het vermindert de productie van speeksel en maagsappen en de kans op braken.
- Het kan tijdens oogoperaties de aanpassing van de ooglens verlammen
- Vermindert de productie van lichaamsvloeistoffen
Scopolamine kan als recreatieve drug worden misbruikt en dat kan ernstige gevolgen hebben; denk aan geheugenverlies (gebruik als ‘vergeten’ drug), hallucinaties, desoriëntatie of een delirium. Criminelen gebruiken Scopolamine om slachtoffers te drogeren en te beroven, manipuleren of te misbruiken. Soms wordt Scopolamine misbruikt voor zelfmoordpogingen.
Wat zijn de effecten van scopolamine?
De effecten van Scopolamine hangen af van de dosering. De stof beïnvloedt zowel je lichaam als je geestelijke gezondheid, deze laatste vooral in hogere doseringen.
Effecten van Scopolamine kunnen zijn:
- Hallucinaties
- Verminderen van angst
- Kalmerende werking
- Voorkomt misselijkheid en duizeligheid
De korte termijn effecten op geest en lichaam zijn duizeligheid, slaperigheid, en accommodatiestoornissen. Dit komt voor bij meer dan 10% van de gebruikers. Ook zien we regelmatig huidirritaties en oogledenirritaties. Bij minder dan 1% van de gebruikers wordt desoriëntatie, geheugen- en concentratiestoornissen, hallucinaties, verwardheid en urineretentie geconstateerd.
Heel zelden zien we ook een toename van epileptische aanvallen of acuut nauwe-kamerhoekglaucoom. Verder kan men bij pleisters reacties als huiduitslag of jeuk ervaren.
Bij potentieel misbruik kan Scopolamine tot amnesie leiden, of tot een delier. Het kan zelfs dodelijk zijn bij een te grote inname.
Wat zijn de bijwerkingen van scopolamine?
De bijwerkingen van Scopolamine zijn vooral geestelijk van aard, maar deze drug kan ook voor lichamelijke klachten zorgen.
Veelvoorkomende lichamelijke bijwerkingen zijn:
- Droge mond
- Sufheid
- Duizeligheid
Bij minder dan 1% van de gebruikers zien we ernstige bijwerkingen als:
- Delirium
- Hallucinaties
- Desoriëntatie
- Amnesie
- Urineretentie
Langetermijneffecten bij misbruik kan zijn schade aan organen, zoals nierschade of het metabool syndroom. Overleg met de arts – vooral bij langdurig gebruik – of het verstandig is de medicatie aan te passen vanwege bijwerkingen.
Interacties met andere stoffen
Scopolamine kan de effecten van andere medicijnen versterken of tot onvoorspelbare reacties leiden. Wanneer je het combineert met andere kalmerende middelen als benzodiazepinen, ervaar je vaak overmatige slaperigheid. Gebruik Scopolamine ook niet in combinatie met alcohol of drugs.
Het is altijd nodig om je huisarts volledig te informeren over alle medicijnen die je gebruikt, zodat een veilige afweging kan worden gemaakt met betrekking tot het gebruik van Scopolamine.
Behandeling bij scopolamine misbruik
Het is soms moeilijk om misbruik en een mogelijke overdosis van scopolamine te herkennen, voornamelijk vanwege het optreden van geheugenverlies en het feit dat symptomen soms niet heel duidelijk zijn.
Roep onmiddellijk medische hulp in bij vermoedens van Scopolaminevergiftiging zodat je passende medische behandeling kunt krijgen, zoals het toedienen van actieve kool om Scopolamine in het lichaam te absorberen.
Na behandeling is het van belang om ook zorgvuldig aandacht te besteden aan revalidatie. Dit kan psychologische behandelingen omvatten om eventuele onderliggende psychische aandoeningen aan te pakken.
Preventieve maatregelen en veilig gebruik
Voor veilig gebruik van Scopolamine volg je de voorschriften van je arts correct op om bijwerkingen of een te hoge dosis te voorkomen. Houd een overzicht bij van al je medicatie. Deel het niet zomaar met anderen en rijd geen auto.
Een nadeel van Scopolamine tegen reisziekte is dat je er moe en suf van kunt worden. Gebruik het daarom alleen als je niet hoeft te rijden en als je niet alert hoeft te zijn. Wanneer je de pleister verwijdert, kan de werking nog een dag aanhouden.
Is Scopolamine verboden?
Scopolamine valt onder de categorie gereguleerde stoffen en is legaal. Het is echter alleen op recept verkrijgbaar en mag enkel door artsen worden voorgeschreven. Recreatief gebruik of het zonder toestemming toedienen aan anderen is strafbaar.