Antabus: Medicatie bij de Behandeling van Alcoholverslaving

Het medicijn Antabus zorgt voor een soort allergische reactie bij gebruikers wanneer ze alcohol drinken, en helpt op die manier bij het stoppen met drinken. Als ‘aversiemiddel’ ervaren mensen met Antabus vaak angst voor de vervelende symptomen die optreden als je toch alcohol drinkt. Hoewel het geneesmiddel overmatig alcoholgebruik weet af te remmen, is er toch vaak meer nodig om volledig te herstellen van een verslaving aan alcohol. Op deze pagina leggen we uit hoe Antabus het meest effectief kan zijn en waar je op moet letten voor veilig gebruik.

Wat is Antabus medicatie?

Antabus medicatie is een hulpmiddel voor mensen die willen stoppen met drinken van alcohol. Wanneer je Antabus gebruikt, krijg je last van vervelende klachten als je toch gaat drinken. Het medicijn helpt mensen op die manier om alcohol te mijden. De werking van Antabus is echter vaak niet op zichzelf voldoende om een drankprobleem te overwinnen. Het neemt namelijk niet de cravings naar alcohol weg en behandelt niet de onderliggende oorzaken van een verslaving.

De werkzame stof in Antabus (en Refusal, een ander merkmedicijn met dezelfde werking) is disulfiram. Al in de jaren ’40 ontdekten twee Deense onderzoekers de alcoholwerende werking van deze synthetische stof. Medicijnen met disulfiram zoals Antabus en Refusal worden sinds de jaren ’50 gebruikt in de behandeling van alcoholverslaving.

Werkingsmechanisme van Antabus

Antabus zorgt dat alcohol niet goed door de lever wordt afgebroken. Hierdoor blijft de giftige stof aceetaldehyde langer in het lichaam en stapelt het zich op in grotere hoeveelheden. Door deze ophoping ervaar je al snel na het drinken vervelende symptomen, soms al binnen 5 minuten, volgens Amerikaanse onderzoekers in Alcoholism: Clinical and Experimental Research. Je kunt hierbij denken aan heftige klachten als een rood gezicht en huiduitslag, benauwdheid, hartkloppingen en braken.

Vormen van Antabus

Antabus en Refusal zijn in Nederland beschikbaar in de vorm van bruistabletten (Antabus) en normale tabletten (Refusal). Antabus wordt verkocht als 400 mg tablet en Refusal als tablet van 250 mg. In sommige landen kun je Antabus ook als onderhuidse injectie krijgen. De werkzame stof disulfiram wordt dan geleidelijker afgegeven. Dit helpt vooral gebruikers die het moeilijk vinden om hun dagelijkse tabletten te gebruiken.

Bijwerkingen en risico’s

Het gebruik van Antabus is niet zonder risico. Vooral de eerste paar weken rapporteren veel gebruikers bijwerkingen, volgens een studie in Drug Safety. Denk bijvoorbeeld aan slaperigheid en vermoeidheid, maagklachten en een kenmerkende metalen of knoflooksmaak in de mond. Ook ernstige bijwerkingen kunnen voorkomen. Het is verstandig om een arts te raadplegen wanneer je last krijgt van bijvoorbeeld problemen aan de lever (te herkennen aan geelzucht en donkere urine), ademhalingsproblemen ervaart of te maken krijgt met psychische klachten als verwardheid en depressie.

Mogelijke bijwerkingen van Antabus zijn:

• Hoofdpijn
• Verminderde potentie en verminderde zin in seks
• Zenuwpijn, vooral bij hoge dosis/overdosering
• Slaperigheid en vermoeidheid
• Misselijkheid
• Ernstige allergische reacties zoals ademhalingsproblemen
• Leverschade
• Psychische klachten zoals depressie en verwardheid
• Zeer levendige dromen

Effectiviteit van Antabus

De effectiviteit van Antabus varieert sterk en is afhankelijk van de motivatie van de gebruiker en of het wordt gecombineerd met aanvullende behandelmethoden. Mensen die voor een alcoholverslaving Antabus gebruiken en verder geen therapie volgen of andere medicatie krijgen, hebben over het algemeen fors minder aan het medicijn. Behandelingsresultaten tonen echter een gemengd beeld, volgens verslavingsonderzoeker Henri-Jean Aubin, onder meer omdat veel studies niet goed bijhouden of de medicatie consistent wordt ingenomen.

Volgens Deense onderzoekers in Alcoholism: Clinical and Experimental Research is Antabus in elk geval op de korte termijn effectief voor het bereiken van abstinentie. Succespercentages variëren echter sterk van studie tot studie, van bijvoorbeeld 26% tot 90%. Vooral bij ernstige vormen van alcoholmisbruik vereist het succesvol en langdurig stoppen met drinken bovendien aanvullende begeleiding.

Antabus in het behandelplan

Antabus werkt het beste in combinatie met aanvullende therapie en counseling. Hierdoor worden de onderliggende oorzaken van verslaving aangepakt en gedragsveranderingen ondersteund, terwijl Antabus bijdraagt aan het mijden van alcohol. Antabus helpt in zo’n behandelplan vooral als fysieke afschrikking, terwijl therapie de emotionele en mentale aspecten van verslaving aanpakt. Antabus en Refusal worden vaak langdurig voorgeschreven (minstens 6 maanden), ook nadat een therapeutische behandeling is afgelopen. Het ondersteunt zo het vasthouden van herstel en helpt bij het voorkomen van een terugval.

Ervaringen met Antabus

Gebruikerservaringen met Antabus op online forums wijzen uit dat het medicijn voor veel gebruikers effectief is als afschrikkingsmiddel om abstinentie van alcohol te bevorderen. Patiënten merken op dat het vooruitzicht van een sterke negatieve reactie bij alcoholconsumptie hen helpt om niet te drinken. Tegelijkertijd worden bijwerkingen vaak gemeld. Hoewel deze bijwerkingen als hinderlijk worden ervaren, beschouwen veel gebruikers ze als een acceptabele prijs voor de effectiviteit van het middel. Het is hierbij wel vaak belangrijk dat iemand controleert of het medicijn consistent wordt ingenomen, omdat dit cruciaal is voor het succes van de behandeling.

Er zijn ook meer ontevreden gebruikers. Zo geven voormalige patiënten aan dat Antabus op de lange termijn niet de oplossing is voor hun verslaving. Deze personen benadrukken dat alleen therapie, zoals cognitieve gedragstherapie en deelname aan zelfhulpgroepen zoals Anonieme Alcoholisten (AA) hen echt helpt om van hun alcoholverslaving af te komen.

Alternatieven voor Antabus

Naast Antabus zijn er ook andere medicijnen die helpen bij alcoholverslaving. Het geneesmiddel naltrexon helpt bijvoorbeeld om de zucht naar alcohol weg te nemen, net zoals spierverslapper baclofen. Acamprosaat, beter bekend in Nederland onder de merknaam Campral, ondersteunt vooral het proces van detoxificatie door mogelijke ontwenningsverschijnselen te beperken.

Behandeling van alcoholverslaving door medicatie (farmacotherapie) gaat meestal samen met andere behandelmethodes. In de verslavingszorg wordt veel gewerkt met psychotherapieën zoals cognitieve gedragstherapie. Je voert dan één-op-één gesprekken met een therapeut om de oorzaken van je verslaving te begrijpen en je gedrag te veranderen. Ook groepstherapie is erg nuttig. Een vorm hiervan vind je ook terug bij veel zelfhulpgroepen, waar lotgenoten steun en advies uitwisselen.

Zoek jij hulp om te stoppen met drinken en weet je niet waar je moet beginnen? Bel nu naar 020 -245 7480 voor deskundig en persoonlijk advies over de beste behandelopties in jouw situatie.

Voorzorgsmaatregelen bij Antabus gebruik

Het gebruik van Antabus in combinatie met andere medicijnen kan tot gevaarlijke interacties leiden. Zo versterkt het medicijn de werking van diazepam en lopen mensen meer kans op een delier wanneer ze gelijktijdig MAO-remmers, een type antidepressiva, gebruiken. Het is daarom belangrijk om open te zijn over je medicijngebruik, zodat een arts eventueel een alternatief kan aanbevelen.

Naast interacties met andere middelen, kan het gebruik van Antabus ook in sommige situaties afgeraden worden vanwege gezondheidsrisico’s. Mensen met ernstig hersenletsel, hartfalen en ernstige leverschade kunnen het beste geen medicatie zoals Antabus en Refusal gebruiken. De werking van Antabus leidt in deze gevallen bijvoorbeeld eerder tot levensgevaarlijke bijwerkingen.

Praktische informatie

Een dosis Antabus werkt zo’n 24 uur, afhankelijk van de dosering, maar kan nog twee weken lang effect hebben na inname. Gebruikers wordt meestal aangeraden om de eerste paar dagen een hoge dosering in te nemen, meestal van 800 mg Antabus. Hierna is het advies om dagelijks 100-200 mg te gebruiken, volgens de geneesmiddeleninformatie van het Zorginstituut Nederland. In ons land zijn echter alleen bruistabletten beschikbaar van 400 mg, die niet in twee gelijke doses kunnen worden verdeeld. Gebruikers kunnen daarom worden aangeraden om één tablet Antabus per 2-4 dagen in te nemen. Overleg dit echter altijd met je arts!

Wat te doen bij een gemiste dosis? Wanneer je al dichter bij je volgende doseringsmoment zit, is het het beste om de gemiste dosis over te slaan. Een dubbele dosis innemen om een gemiste inname in te halen, wordt sterk afgeraden. De kans op ernstige bijwerkingen neemt dan aanzienlijk toe.

Veelgestelde vragen over Antabus