Wat is crack? Gebruik, effecten, risico's en behandeling

Crack – ook wel basecoke genoemd – is cocaïne die gerookt wordt. Crack is enorm verslavend en in Nederland zijn er zo’n 11.000 mensen afhankelijk van dit middel. De meeste gebruikers zijn heroïneverslaafden en daklozen. Wat is crack precies en hoe wordt het gebruikt? Wat zijn de effecten en risico’s en hoe zit het met afkicken en behandelen?

Wat is Crack?

Crack of basecoke bestaat uit witte of heldere brokken die cocaïne bevatten. De drug wordt gerookt via een pijpje (een glazen basepipe) of ingeademd vanaf aluminiumfolie dat verhit wordt (chinezen). De roes is heel sterk maar duurt heel kort.

Wat is het verschil tussen crack en cocaïne?

‘Gewone’ snuifcoke kan niet worden gerookt, waardoor het bewerkt moet worden om cocaïne rookbaar te maken. Crack is de rookbare vorm van cocaïne. Om van cocaïne crack te maken, wordt de drug eerst gekookt in een basische vloeistof (zoals maagzout, ammonia of soda). Vervolgens wordt de overtollige vloeistof gefilterd en blijft er crackpoeder (of basecoke) over. Deze vorm van cocaïne kan vervolgens gerookt worden. Om meer poeder over te houden, wordt crack in veel gevallen gemixt met een vloeistof die niet compleet verdampt.

Wanneer crack wordt gerookt (basen), komt het middel direct in de hersenen terecht, waardoor de effecten van basecoke veel heftiger zijn en ook de risico’s groter zijn dan bij het gebruik van cocaïne. Bij crack roken is ook de kans op een overdosis groter dan het geval is bij snuiven.

Hoe wordt crack gebruikt?

Crack kan op twee manieren worden gebruikt, namelijk via basen/roken of chinezen. Bij basen wordt er een (water)pijp gebruikt waarbij de basecoke in het pijpje wordt verhit en deze vervolgens wordt opgerookt. Bij chinezen wordt de basecoke op een stukje aluminiumfolie gelegd en verhit met een aansteker eronder. De rook die vrijkomt, wordt dan door een kokertje ingeademd.

Wat zijn de effecten van crack?

Het effect van crack of basecoke is vrijwel meteen na het roken merkbaar. Het effect is intens maar van korte duur. Na zo’n 20 seconden is het effect alweer voorbij.

Geestelijke effecten van crack

Dit zijn de geestelijke effecten van crack:

  • Euforisch en energiek gevoel
  • Meer zelfvertrouwen
  • Rusteloosheid
  • Agressie
  • Afgenomen gevoelens van angst

Lichamelijke effecten van crack

En dit zijn de lichamelijke effecten van crack:

  • Geen vermoeidheid voelen
  • Hogere hartslag en bloeddruk
  • Trillen
  • Verlaagde pijngrens
  • Droge mond, veel dorst
  • Verhoogde lichaamstemperatuur
  • Overmatig zweten
  • Verwijde pupillen
  • Snelle en oppervlakkige ademhaling
  • Afgenomen eetlust
  • Verhoogd libido

Een paar minuten na gebruik krijgen de gebruikers last van een kater. De meeste gebruikers voelen zich daarbij erg depressief, rusteloos en zelfs waardeloos. Ze zullen daardoor al snel in de verleiding komen om meer crack te gebruiken om de klachten van de kater tegen te gaan.

Wat zijn de risico’s van crack gebruik?

Het gebruik van crack brengt grote risico’s met zich mee.

Zodra het effect van crack is uitgewerkt, word je somber en moe. Iemand die vaak crack rookt, kan bovendien klachten als paranoia en wanen ervaren. Crack gebruikers kunnen daarnaast permanent keel- en longproblemen ontwikkelen.

Is crack verslavend? Ja, crack is geestelijk zeer verslavend. Lichamelijk is crack niet verslavend, maar wel kunnen er heftige fysieke afkickverschijnselen opspelen wanneer iemand crack verslaafd is en stopt met de drug. Het is bovendien veel verslavender om crack te roken dan het is om cocaïne te snuiven.

Hoe herken je het gebruik van crack?

Het gebruik van crack kun je herkennen aan een aantal zaken. Wanneer iemand onder invloed is, heeft de persoon vaak wijde pupillen, moeilijkheden met spraak, last van trillen, is de persoon rusteloos en opgefokt, en is hij/zij soms agressief.

Als iemand regelmatig crack gebruikt, is de persoon in de meeste gevallen sterk vermagerd en heeft hij/zij last van de maag en darmen, een zere keel en veel hoesten. Ook komt het vaak voor dat de persoon een hese stem heeft, krom loopt (om pijn in de longen zo min mogelijk te voelen), slaapproblemen heeft en last heeft van paranoia en geweldsuitbarstingen.

Wat zijn de behandelmethoden bij crackverslaving?

Ben je verslaafd geraakt aan coke en wil je graag stoppen? Crackverslaving is een groot probleem en de gevolgen kunnen ernstig zijn. Hoe sneller je een mogelijke verslaving herkent, hoe beter de verslaving te verhelpen is. Er is bijna altijd professionele hulp nodig en zelfstandig afkicken van crack is vrijwel onmogelijk.

Er zijn diverse behandelmogelijkheden voor een crackverslaving. In de meeste gevallen wordt intramurale revalidatie aangeraden, waarbij iemand cognitieve gedragstherapie kan krijgen, individuele therapie, psycho-educatie, groepstherapie en kan deelnemen aan steungroepen. Verder kan er gebruik worden gemaakt van mindfulness en meditatie en andere methoden.

Wat zijn de afkickverschijnselen van crack?

De geestelijke afkickverschijnselen van crack zijn:

  • Lusteloosheid
  • Depressie
  • Paranoia
  • Totale onverschilligheid
  • Extreme craving naar crack
  • Stemmingsstoornissen
  • Onvermogen om nog plezier te beleven (anhedonie)

De lichamelijke afkickverschijnselen van crack zijn:

  • Slapeloosheid
  • Intense nachtmerries
  • Huiduitslag en pukkels
  • Droge, gebarsten lippen
  • Een hese stem
  • Benauwdheid
  • Verlaagde weerstand
  • Extreme vermoeidheid
  • Trillen
  • Spierzwakte

Veelgestelde vragen

Hoeveel kost crack?

Crack kost gemiddeld 50 euro per gram. Er worden ook vaak bolletjes verkocht voor vijf of tien euro, waar dan 0,1 tot 0,2 gram in zit.

Is crack illegaal?

Crack is illegaal omdat het cocaïne bevat. De drug is in Nederland en bijna alle andere landen illegaal. Het staat op Lijst 1 can de Opiumwet en is daarmee een harddrug – en dus verboden.

Welke accessoires worden gebruikt bij crack?

Accessoires die gebruikt worden bij crack roken, zijn een crack pijp (bij basen) of aluminiumfolie (chinezen).

Hoeveel crack is dodelijk?

Hoeveel crack precies dodelijk is, is moeilijk te stellen. Een overdosis heeft niet altijd te maken met de hoeveelheid, maar kan ook voorkomen omdat de drugs verkeerd valt, vanwege de samenstelling of omdat het lichaam teveel van het middel heeft opgenomen. Een kleine hoeveelheid kan al leiden tot een overdosis en kan dodelijk zijn. De kans op een overdosis is bij crack roken groter dan bij cocaïne snuiven.

Need advice?
Call our helpline

Ma-Vrij van 07:00 – 22:00

Bel onze hulplijn

Ma-Vrij van 07:00 – 22:00